Witamina A
Witamina A to ogólna nazwa kilku związków organicznych należących do grupy retinoidów. Często określany jest jako beta-karoten, retinol, aksonol lub prowitamina A. Jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach. W organizmie witamina A magazynowana jest w wątrobie i tkance tłuszczowej w postaci retinolu, natomiast w roślinach związek ten występuje w postaci karotenoidów. Co ciekawe, była to jedna z pierwszych witamin odkrytych w historii medycyny.
Jakie właściwości ma witamina A?
Witamina A jest jednym z najważniejszych składników zaangażowanych w różne mechanizmy organizmu. Odgrywa ważną rolę w metabolizmie hormonów białkowych i steroidowych. Dzięki swoim właściwościom powstaje rodopsyna, czyli substancja, od której zależy nasze dobre widzenie. Witamina A wpływa również na wzrost organizmu, ponieważ reguluje wzrost tkanki nabłonkowej i innych komórek w organizmie. Ma również właściwości przeciwnowotworowe i chroni nabłonek dróg oddechowych przed drobnoustrojami. Retinol chroni przed infekcjami, wspomaga walkę z wirusami i bakteriami oraz chroni skórę, paznokcie i włosy w dobrej kondycji.
Niski poziom witaminy A może powodować problemy ze wzrokiem po zmierzchu. Co ważne, retinol bierze udział w budowaniu naturalnej odporności organizmu, a także w tworzeniu szkliwa zębów. Więc to bardzo ważne, szczególnie dla dzieci. Witamina A należy do grupy witamin, które występują w dwóch różnych postaciach: prowitaminy alfa i beta-karotenu oraz retinolu. Jak widać, witamina A jest niezwykle ważna dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Bierze udział w konwersji tłuszczu i syntezie białek. Wspomaga regenerację komórek i jest obecny podczas wzrostu.
Dużo dla zdrowia:
Ale to nie wszystko. Witamina A ma działanie przeciwnowotworowe. Według naukowców jest w stanie spowolnić rozwój raka piersi, prostaty, płuc i jelita grubego. Do czego jeszcze służy? Badania wykazały, że witamina A jest skuteczna w walce z trądzikiem i innymi uszkodzeniami skóry. Dzieje się tak, ponieważ przyspiesza odnowę naskórka, wzmacnia jego funkcję ochronną i ogranicza utratę wody. Redukuje płytkie zmarszczki i redukuje przebarwienia, dlatego jest częstym składnikiem kosmetyków przeciwstarzeniowych. Retinol poprawia elastyczność skóry i wspomaga proces leczenia trądziku, a prowitamina A jest naturalnym filtrem przeciwsłonecznym.
Ważną rolą witaminy A jest również udział w syntezie kortykosteroidów (tj. hormonów kory nadnerczy). Hormony te regulują równowagę potasowo-sodową w organizmie. Biorą udział w konwersji tłuszczów i węglowodanów, wykazując jednocześnie właściwości antyalergiczne. Retinol oddziałuje na tarczycę, wytwarzając tyroksynę, bardzo ważny hormon w wielu procesach fizjologicznych. Prowadzi również do przyspieszenia mechanizmów oksydacyjnych w tkankach, które pomagają w rozkładzie tłuszczów.
Gdzie mogę znaleźć witaminę A?
Witamina A w żywności występuje w postaci retinolu (produkty pochodzenia zwierzęcego) oraz prowitaminy A (produkty pochodzenia roślinnego). Witamina A znajduje się głównie w wątrobie i innych narządach zwierzęcych. Zawierają je również niektóre tłuste ryby. Aby dostarczyć go organizmowi, trzeba również spożywać produkty pochodzenia zwierzęcego, tj. nabiał, mleko, jajka. Warto podkreślić, że retinol jest lepiej wykorzystywany przez organizm niż beta-karoten. Jeśli chodzi o warzywa, najlepszym wyborem są: czerwona papryka, sałata, pomidory, marchewka, dynia, szpinak i jarmuż. Źródłem witaminy A są również owoce takie jak morele, śliwki, brzoskwinie i wiśnie.
Kiedy warto wykonać test witaminy A w organizmie?
Warto zbadać poziom witaminy A w swoim organizmie, zwłaszcza jeśli podejrzewasz niedobór lub nadmiar tej substancji. Niedobory tego związku są bardzo rzadkie w krajach wysoko rozwiniętych. Niedobory nazywane są niedoborami witamin, a niedobory nazywane są hiperwitaminami. Obie choroby charakteryzują się innymi kłopotliwymi stanami i wiążą się z ryzykiem pewnych powikłań zdrowotnych. Dlatego należy zwracać uwagę na prawidłowy poziom tej witaminy w organizmie i warto wcześniej zbadać stężenie tej substancji. Zaleca się ocenę efektów przyjmowania tej witaminy przed iw trakcie suplementacji. Ponieważ witamina A jest ważna dla płodu, kobiety w ciąży również powinny zdecydować się na takie badanie.
Czego potrzebuje witamina A?
Witamina A może być łatwo dostarczana do organizmu, wystarczy odpowiednia i zbilansowana dieta. Dla zdrowia warto zachować równowagę pomiędzy zwierzęcymi i roślinnymi źródłami tej substancji. Zalecany poziom spożycia to 900 mikrogramów dla mężczyzn i 700 mikrogramów dla kobiet. Zapotrzebowanie na tę substancję wzrasta w czasie ciąży i karmienia piersią. Co ważne, suplementy powinny być wprowadzane i monitorowane przez lekarza. Nigdy nie należy przekraczać maksymalnej dawki, gdyż nadmiar witaminy A w organizmie jest dla niego niebezpieczny.